Het beroep onthaalouder
Een onthaalouder vangt kinderen thuis op.
In samenspraak met de dienst voor opvanggezinnen bepaalt de onthaalouder wanneer en welke opvang aangeboden wordt:
- Enkel baby’s en peuters, enkel schoolgaande kinderen of beiden.
- Welke dagen en uren; eventueel ook vroeg, laat, tijdens het weekend, ’s nachts of opvang die dringend is of occasioneel.
- Eventueel kinderen met een specifieke zorgbehoefte.
Tevens wordt in overleg met de dienst bepaald hoeveel kinderen opgevangen zullen worden. Dit hangt af van de ervaring, de grootte van het huis, eigen kinderen, enz. Er zijn echter wel enkele wettelijke bepalingen vastgelegd.
Om de kinderen in optimale omstandigheden te kunnen verzorgen en te begeleiden, wordt verwacht dat de opvang gebeurt binnen een kindvriendelijke omgeving. Dit heeft enerzijds betrekking op de ruimte waar de opvang doorgaat en de materialen die aanwezig zijn / aangeboden worden. Anderzijds spelen ook de competenties van de onthaalouder zelf hierin een grote rol.
In het overwegen om te starten als onthaalouder vinden we het dan ook een must om alvast even stil te staan bij volgende zaken:
- Welke eigenschappen denk ik dat een onthaalouder dient te bezitten?
- Welke eigenschappen zijn bij mezelf aanwezig om een ‘goeie’ onthaalouder te zijn?
- Welke eigenschappen zijn minder sterk aanwezig bij mezelf en zie ik een mogelijkheid om hiermee om te gaan?
- Hoe staan de andere gezinsleden tegenover mijn keuze om als onthaalouder te starten en tegenover de gevolgen zoals de drukte in huis, niet roken in huis, enz.
- Wat betekent onthaalouder worden voor mij / ons gezin op financieel vlak?
- Heb ik voorkeur voor een bepaalde vorm van opvang betreffende leeftijd van kinderen en uren?
- Waar zou ik de speelruimte van de kinderen voorzien?
- Waar zou ik de kinderen laten slapen?
- Welke aanpassingen dienen volgens mij te gebeuren aan mijn huis om de veiligheid van de kinderen te garanderen?
- Heb ik huisdieren? Zoja, hoe zou ik hun aanwezigheid combineren met het onthaalouderschap?
Voordelen voor aangesloten onthaalouders
- Instaan voor de (maandelijkse) vergoeding
- Onthaalouders selecteren
- Aanbod tot vorming voorzien
- Toezien op het aantal kinderen dat opgevangen wordt
- Erop toezien dat de kinderen in een veilige omgeving vertoeven
- Op regelmatige basis de ontwikkeling van de kinderen observeren en bespreken tijdens huisbezoeken
- Zicht hebben op en bespreken van de opvoedingsstijl die de onthaalouder hanteert
- Het garanderen van een vlotte bereikbaarheid van de dienstverantwoordelijke
- Uitvoeren van de administratieve opdrachten die verbonden zijn aan de werking van de dienst, de opvangactiviteiten en het sociaal statuut van de onthaalouders
Het sociaal statuut
Onthaalouders die bij een dienst aangesloten zijn hebben een bijzonder statuut. Ze werken niet als werknemer met een arbeidsovereenkomst en niet met een statuut als zelfstandige.
Vergoeding en onkosten
Het is dan ook zo dat je een fiscaal vrijgestelde onkostenvergoeding krijgt.
Als je zorgt voor kindjes die meer intensieve zorgen nodig hebben door medische en/of psychosociale problemen kan je een extra toeslag krijgen per dag per kind. Je moet dit aanvragen via je dienst die voorafgaandelijk het akkoord moet verkrijgen van Kind en Gezin.
De toeslagvergoeding alsook de toeslag speciale zorgen moet je dus niet aangeven aan de belastingen, aangezien het geen beroepsinkomen is. Naast deze vergoedingen kan je in bepaalde omstandigheden ook aanspraak maken op vervangingsinkomens. Deze zijn echter wel belastbaar.
Hou er rekening mee dat je ook een aantal kosten zal moeten maken.
- Mogelijke uitgaven voor de start:
- Aankoop meubeltjes, speelgoed, linnen en verzorgingsmateriaal
- Eventuele aanpassingen in huis of tuin.
- Uitgaven tijdens de opvang:
- Voeding
- Extra water, elektriciteit, verwarming, enz.
- Vervangingsaankopen van bijvoorbeeld speelgoed, linnen, enz.
De sociale bescherming
De dienst voor onthaalouders houdt op je onkostenvergoeding een bedrag in voor de RSZ. Dit bedrag storten zij door. Op die manier bouw je sociale rechten op, nl. het recht op:
- Ziekteverzekering Deze bestaat uit 2 delen:
- Terugbetaling gezondheidskosten
- Uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid wegens ziekte, invaliditeit en zwangerschap
- Tegemoetkoming bij beroepsziekte – arbeidsongeval
- Opvanguitkering Indien kinderen afwezig zijn buiten je wil om, dan kan je van de RVA een “opvanguitkering” ontvangen.
- Kinderbijslag
- Pensioenen
Voorwaarden om bij ons onthaalouder te worden
- Minimum 18 jaar oud zijn.
- Over de pedagogische competenties beschikken die de dienst vooropstelt. (Komt aan bod tijdens de selectieprocedure)
- Een uittreksel uit het strafregister (model 2) kunnen voorleggen voor jezelf en alle gezinsleden boven de 18 jaar en voor alle personen die regelmatig in contact komen met de opgevangen kinderen.
- Een doktersattest kunnen voorleggen waaruit blijkt dat je gezin in goede gezondheid verkeert en er geen gevaar is voor de kinderen.
- Beschikken over voldoende veilige ruimte en materiaal om kinderen op te voeden in verhouding tot het aantal en de leeftijd van de opgevangen kinderen. (Komt aan bod tijdens de selectieprocedure)
- Bereid zijn tot permanent overleg met de ouders over de opvang van de kinderen.
- De ondersteuning en begeleiding van de dienst aanvaarden.
- Geen huisdieren toelaten in de ruimtes waar de kinderen opgevangen worden tijdens de opvangmomenten.
- Tijdens de opvangmomenten effectief beschikbaar zijn om kwalitatieve opvang aan te bieden. Het is niet toegestaan om tijdens de opvang andere winstgevende activiteiten uit te oefenen.